تعریف مجری حقیقی و جایگاه قانونی آن
مجری حقیقی به فردی دارای پروانه اشتغال معتبر از سازمان نظام مهندسی اطلاق می‌شود که مسئولیت اجرای کامل پروژه ساختمانی را مطابق نقشه‌ها و مقررات ملی ساختمان به‌عهده می‌گیرد. انتخاب این فرد برای پروژه‌هایی با متراژ مشخص یا اهمیت سازه‌ای ویژه، الزامی بوده و نام وی در پروانه ساخت ثبت می‌گردد.
مجری حقیقی، نه‌تنها نقش اجرایی دارد، بلکه مسئولیت هماهنگی نیروهای کارگاهی، رعایت اصول ایمنی، مدیریت زمان اجرا، و پاسخگویی به سازمان‌های ناظر در خصوص انطباق اجرا با نقشه را نیز بر دوش می‌کشد.
مراحل هماهنگ‌سازی مجری توسط پارسه
۱. بررسی الزامات پروژه و تعیین لزوم استفاده از مجری حقیقی
در گام نخست، شرکت مهندسین مشاور پارسه با توجه به نوع کاربری، متراژ زیربنا، موقعیت جغرافیایی و پیچیدگی‌های فنی پروژه، بررسی می‌کند که آیا استفاده از مجری حقیقی مطابق ضوابط الزامی است یا خیر. در بسیاری از کلان‌شهرها، برای تمامی ساخت‌وسازهای بیش از ۳۰۰ مترمربع، حضور مجری الزامی است.
۲. معرفی گزینه‌های مجری به کارفرما
پس از تعیین لزوم حضور مجری، مشاور فهرستی از افراد ذی‌صلاح دارای پروانه معتبر را که از نظر فنی، تجربه، و ظرفیت اشتغال سالانه شرایط لازم را دارند، به کارفرما معرفی می‌کند. این افراد معمولاً در لیست مجریان تأییدشده سازمان نظام مهندسی استان حضور دارند.
۳. تأیید صلاحیت مجری انتخابی از سوی مشاور
هلدینگ مهندسین مشاور پارسه، پس از انتخاب فرد توسط کارفرما، با بررسی سوابق اجرایی، رزومه، پروانه اشتغال، ظرفیت کاری باقیمانده، و عدم وجود مغایرت با پروژه‌های همزمان، صلاحیت مجری منتخب را تأیید می‌کند.
۴. ثبت اطلاعات مجری در سامانه نظام مهندسی و شهرداری
با هماهنگی مشاور، اطلاعات مجری حقیقی در سامانه کنترل نقشه و همچنین سامانه شهرسازی شهرداری بارگذاری می‌شود. مجری همچنین باید فرم‌های تعهد نظارت اجرا را امضا و در پرونده ثبت نماید.
۵. تنظیم قرارداد سه‌جانبه
در بسیاری از موارد، شرکت مشاور با نظارت بر قرارداد سه‌جانبه میان مالک، مجری و ناظرین، شرایط همکاری را شفاف‌سازی می‌کند. این قرارداد شامل شرح خدمات، مسئولیت‌ها، نحوه پرداخت و شرایط فسخ می‌باشد.
۶. همکاری در کنترل اجرا و رفع مغایرت‌ها
در حین اجرا، مشاور به‌عنوان ناظر عالی پروژه، به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم، هماهنگی لازم بین تیم اجرایی و ناظران را انجام داده و در صورت بروز اختلاف یا مغایرت، پیشنهادهای اصلاحی ارائه می‌دهد.
مزایای هماهنگی مجری از طریق پارسه
- اطمینان از انتخاب مجری واجد شرایط قانونی
- کاهش تعارضات احتمالی بین کارفرما و مجری با تنظیم قرارداد روشن
- پیشگیری از تأخیرهای اجرایی ناشی از ناهماهنگی‌های فنی
- ارتباط مستقیم بین مجری، ناظر و طراح از طریق مشاور به‌عنوان حلقه واسط
- افزایش احتمال تأیید نهایی پایان‌کار توسط شهرداری و ناظران سازمان نظام مهندسی
نکات مهم در تعامل مشاور و مجری در طول اجرا
- مشاور باید از آغاز پروژه جلسات هماهنگی منظم بین ناظران، مجری و کارفرما برگزار کند.
- در صورت تغییر مجری به هر دلیل (مانند استعفا یا قصور فنی)، مراحل فسخ و معرفی مجری جایگزین باید با هماهنگی کامل با مشاور و ناظران انجام گیرد.
- مشاور مسئول حفظ ارتباط مستمر با نهادهای ناظر مانند شهرداری و نظام مهندسی برای گزارش پیشرفت، تطابق اجرا با نقشه و اخذ تأییدیه‌هاست.
وظایف و مسئولیت‌های مجری (حقیقی یا حقوقی) در تهیه شناسنامه فنی و ملکی
- ثبت اطلاعات اجرایی دقیق:
مجری باید تمامی اطلاعات مربوط به فرآیند اجرا از جمله نحوه اجرای اسکلت، نوع سقف، روش اجرای تاسیسات، مشخصات مصالح مصرفی و کیفیت اجرای اجزا را مستند کرده و در اختیار ناظر هماهنگ‌کننده و شرکت مهندسین مشاور قرار دهد. - ارائه مدارک فنی:
مجری موظف است مدارک مهمی از جمله گزارش‌های کنترل کیفی، فاکتورهای مصالح، تأییدیه‌های آزمایش بتن، جوش، خاک و … را به‌صورت منظم نگهداری و جهت تکمیل شناسنامه ارائه کند. - تضمین انطباق اجرا با نقشه‌ها:
یکی از اصلی‌ترین مسئولیت‌ها، تضمین انطباق کامل اجرای پروژه با نقشه‌های مصوب و مقررات ملی ساختمان است؛ این انطباق باید در شناسنامه نیز ثبت شود. - امضای نهایی و تأیید صحت اجرا:
مجری (اعم از حقیقی یا حقوقی) در پایان پروژه باید صحت اطلاعات اجرایی را تأیید و با امضا در فرم‌های مربوطه، مسئولیت آن را بپذیرد. این امضا بخشی از فرآیند رسمی ثبت شناسنامه در نظام مهندسی و شهرداری است. - هماهنگی با ناظر و طراحان:
مجری باید به‌صورت مستمر با ناظر هماهنگ‌کننده، ناظران تخصصی و طراحان ارتباط داشته باشد تا تمامی موارد اجرایی به‌درستی ثبت و راستی‌آزمایی شوند. - پاسخگویی به تخلفات احتمالی:
در صورت عدم انطباق مشخصات فنی ثبت‌شده در شناسنامه با واقعیت اجرایی، مجری موظف به پاسخگویی در برابر نظام مهندسی، شهرداری یا حتی مراجع قضایی خواهد بود.