نکات ایمنی ساختمان در فصل پاییز

با فرا رسیدن فصل پاییز، تغییرات دمایی، بارش‌های متناوب و وزش بادهای شدید می‌توانند چالش‌های جدیدی برای نگهداری و ایمنی ساختمان‌ها ایجاد کنند. بی توجهی به این تغییرات ممکن است منجر به آسیب‌های سازه‌ای، نفوذ آب، لغزش، یا حتی حوادث جانی شود.

در این مقاله، کارشناسان هلدینگ ساختمانی پارسه مهم‌ترین نکات ایمنی ساختمان در فصل پاییز را بررسی می‌کنند تا مالکان، مدیران و ساکنان بتوانند با اقدامات پیشگیرانه، ایمنی و دوام ساختمان را حفظ کنند.

خطرات رایج فصل پاییز برای ساختمان‌ها

۱. نفوذ رطوبت و آب باران

نفوذ رطوبت یکی از مهم‌ترین تهدیدهای پاییزی برای سلامت ساختمان است. بارندگی‌های پی‌درپی باعث می‌شود آب از کوچک‌ترین درزها، شکاف‌ها یا ضعف‌های عایق‌بندی وارد بخش‌های داخلی ساختمان شود.
این رطوبت می‌تواند در طول زمان به سازه آسیب بزند و موجب مشکلاتی مانند:

• پوسیدگی چوب در سقف‌های کاذب و چارچوب‌ها

• پوسته‌شدن رنگ دیوارها و طبله‌کردن گچ

• زنگ‌زدگی تیرآهن‌ها یا اتصالات فلزی

• رشد قارچ، کپک و بوی نامطبوع

راهکارهای پیشگیری:

• بازبینی کامل ایزوگام یا قیرگونی پشت‌بام پیش از شروع فصل بارش

• استفاده از عایق‌های رطوبتی نانو با طول عمر بالا

• آب‌بندی مجدد درزهای پنجره و درب با سیلیکون یا فوم پلی‌یورتان

• کنترل شیب پشت‌بام برای هدایت صحیح آب به ناودان‌ها

۲. گرفتگی ناودان‌ها و سیستم زهکشی

در پاییز به‌دلیل ریزش برگ درختان، ناودان‌ها و مجاری دفع آب به‌سرعت دچار گرفتگی می‌شوند. وقتی مسیر آب مسدود شود، تجمع آب روی بام و بالکن‌ها اتفاق می‌افتد که می‌تواند منجر به نفوذ رطوبت، نشست سقف یا تخریب ایزوگام شود.

نشانه‌های گرفتگی:

• جمع‌شدن آب در لبه‌ی بام یا حوضچه‌های کوچک بعد از باران

• چکیدن آب از نقاط غیرعادی مانند زیر سقف یا کنار دیوار

• صدای جریان غیرعادی آب در ناودان‌ها

راهکارهای ایمنی:

• پاکسازی فصلی ناودان‌ها پیش از شروع باران‌های پاییزی

• نصب توری یا فیلتر مخصوص روی دهانه ناودان برای جلوگیری از ورود برگ‌ها

• اطمینان از شیب مناسب مسیر زهکشی برای تخلیه سریع آب

۳. لغزندگی محوطه‌ها و راه‌پله‌ها

افزایش رطوبت در پاییز سطح معابر، سنگ‌فرش‌ها و رمپ‌ها را لغزنده می‌کند. این خطر به‌ویژه در ساختمان‌های عمومی، اداری و مراکز خرید اهمیت دارد زیرا احتمال زمین‌خوردگی و آسیب جانی را بالا می‌برد.

عوامل تشدیدکننده لغزندگی:

• استفاده از سنگ‌های صیقلی (مثل مرمر یا گرانیت براق) در فضای باز

• تجمع برگ‌های خیس روی زمین

• نبود سیستم زهکشی مناسب در حیاط یا رمپ‌ها

راهکارهای پیشگیری:

• نصب نوارهای ضدلغزش در راه‌پله‌ها و رمپ‌ها

• استفاده از سنگ‌های زبر یا کف‌پوش‌های ضدلغزش در محوطه

• نظافت روزانه برگ‌ها و رطوبت‌زدایی از سطوح

• نصب سایه‌بان یا کفپوش لاستیکی در ورودی ساختمان‌ها

۴. نوسانات دما و ترک خوردگی مصالح

در پاییز اختلاف دمای روز و شب زیاد است. این نوسانات حرارتی باعث انقباض و انبساط مصالح ساختمانی می‌شود. در صورتی که رطوبت در مصالح نفوذ کرده باشد، هنگام کاهش دما و یخ‌زدگی، حجم آب افزایش یافته و به دیوار یا کف فشار وارد می‌کند که نتیجه آن ترک خوردگی و پوسته‌شدن سطوح است.

علائم هشدار:

• ترک‌های مویی در دیوارهای بیرونی یا کنار پنجره‌ها

• پوسته‌شدن یا بادکردگی رنگ نما

• جدا شدن بخشی از گچ یا سنگ نما

روش‌های پیشگیری:

• استفاده از رنگ‌ها و ملات‌های ضدآب و مقاوم به UV در نمای ساختمان

• اجرای درز انبساط در نماهای بزرگ

• کنترل رطوبت و جلوگیری از نفوذ آب به دیوار

• عایق‌کاری مجدد نقاط ترک‌خورده با مصالح ترمیمی مقاوم

۵. بادهای شدید و خطرات ناشی از اجسام رهاشده

در برخی مناطق، پاییز همراه با بادهای شدید است. اگر اشیاء سبک یا مصالح ساختمانی روی بام و تراس رها شوند، ممکن است توسط باد جابجا شده و خسارت جانی یا مالی ایجاد کنند.

نکات ایمنی مهم:

• جمع‌آوری وسایل سبک از پشت‌بام و بالکن‌ها (سطل، گلدان، تخته و …)

• اطمینان از محکم بودن اتصالات آنتن، تابلوها و داربست‌ها

• بررسی وضعیت سقف‌های شیروانی و تثبیت ورق‌های فلزی

۶. خطرات سیستم‌های گرمایشی در آغاز فصل سرد

با شروع سرما، سیستم‌های گرمایشی مانند شوفاژ، پکیج و بخاری دوباره فعال می‌شوند. عدم سرویس یا گرفتگی دودکش‌ها می‌تواند خطر نشت گاز یا مسمومیت با مونوکسیدکربن را به‌همراه داشته باشد.

نکات ایمنی و نگهداری:

• سرویس کامل سیستم گرمایشی توسط تکنسین مجاز قبل از شروع فصل

• بررسی سلامت دودکش و اطمینان از خروج کامل گازها

• استفاده از سنسور نشت گاز در موتورخانه‌ها

• تهویه مناسب برای جلوگیری از انباشت گازهای خطرناک

۷. فرسایش نما و تأثیر باران‌های اسیدی

در شهرهای صنعتی، باران پاییزی ممکن است حاوی ذرات آلاینده و اسیدی باشد. این موضوع به مرور باعث فرسایش سنگ نما و زنگ‌زدگی قطعات فلزی می‌شود.

راهکارهای مقابله:

• شستشوی نما پس از باران‌های آلوده

• پوشش‌دهی قطعات فلزی با رنگ ضدزنگ

• استفاده از سنگ‌های مقاوم و سیلر محافظ روی نمای سنگی

راهکارهای ایمنی برای ساختمان در فصل پاییز

۱. بازرسی کامل سقف و ایزولاسیون

قبل از شروع بارش‌ها، سقف ساختمان باید از نظر عایق رطوبتی، ترک‌ها، درزها و سلامت قیرگونی یا ایزوگام بررسی شود. استفاده از عایق‌های نوین نانویی می‌تواند دوام عایق را تا چندین سال افزایش دهد.

۲. تمیز کردن ناودان‌ها و مسیرهای آب

ناودان‌ها، لوله‌های خروجی و کف‌شورها باید پیش از فصل بارندگی تمیز و آزمایش شوند تا مسیر خروج آب بدون مانع باشد.

۳. کنترل سیستم گرمایشی و تهویه

در آغاز فصل سرد، سیستم‌های گرمایشی باید سرویس شوند. بررسی دودکش‌ها، شوفاژها و پکیج‌ها برای جلوگیری از نشت گاز و انتشار مونوکسید کربن حیاتی است.

۴. استفاده از پوشش ضدلغزش

در ورودی‌ها، رمپ‌ها و پله‌های خارجی می‌توان از کف‌پوش‌های ضدلغزش، نوارهای ایمنی یا فرش‌های لاستیکی استفاده کرد تا خطر سرخوردن کاهش یابد.

۵. نگهداری فضای سبز و درختان

شاخه‌های خشک و سنگین ممکن است در اثر باد یا بارش سقوط کرده و به نما یا خودروها آسیب بزنند. هرس درختان و پاکسازی برگ‌های ریخته از محوطه ضروری است.

۶. بررسی پنجره‌ها و درب‌ها

درزبندی و آب‌بندی صحیح قاب‌های پنجره و درب مانع ورود هوای سرد و رطوبت می‌شود و بهره‌وری انرژی ساختمان را بالا می‌برد.

نکات ویژه برای ساختمان‌های در حال ساخت

در پروژه‌های در حال اجرا، پاییز فصل حساسی است. باید به موارد زیر توجه شود:

• پوشش موقت مصالح و تجهیزات در فضای باز

• کنترل زهکشی اطراف فونداسیون

• استفاده از داربست ایمن و مقاوم در برابر باد و باران

• توقف کار در شرایط نامناسب جوی برای حفظ ایمنی کارگران

پاییز فصلی است که هم زیبایی و طراوت دارد و هم خطرات پنهان برای ساختمان. با اجرای چند اقدام ساده مانند بازرسی عایق‌ها، تمیزکردن ناودان، کنترل سیستم گرمایشی و پیشگیری از لغزندگی می‌توان امنیت و دوام ساختمان را افزایش داد.

هلدینگ ساختمانی پارسه با تجربه‌ای گسترده در حوزه ساخت، بازسازی و نگهداری ساختمان‌ها، آماده ارائه مشاوره فنی برای حفظ ایمنی و افزایش طول عمر سازه‌ها در تمام فصول سال است.