کمیسیون ماده ۷ شهرداری و نحوه اعتراض به رای کمیسیون ماده هفت
کمیسیون ماده ۷ شهرداری؛ همه آنچه باید بدانید
کمیسیون ماده ۷ که بسیاری آن را با نام «کمیسیون تشخیص باغات» می‌شناسند، یکی از مهم‌ترین مراجع قانونی در حوزه شهرسازی و مدیریت شهری است. وظیفه اصلی این کمیسیون بررسی وضعیت املاک مشجر یا دارای درخت است تا مشخص شود که زمین مورد نظر باغ محسوب می‌شود یا خیر. تصمیمات این کمیسیون در ادامه روند ساخت‌وساز، صدور پروانه ساختمانی و حتی دریافت گواهی پایان کار تأثیر مستقیم دارد.
در هلدینگ ساختمانی پارسه، ما به‌واسطه تجربه در پروژه‌های مختلف، بارها با پرونده‌های مربوط به ماده ۷ مواجه بوده‌ایم. به همین دلیل، آشنایی با روند کار این کمیسیون و ضوابط آن برای مالکان و سازندگان اهمیت ویژه‌ای دارد.
وظایف و ساختار کمیسیون ماده ۷
کمیسیون ماده ۷ به استناد آیین‌نامه اجرایی «قانون حفظ و گسترش فضای سبز» تشکیل می‌شود. اعضای این کمیسیون شامل سه نهاد اصلی هستند:
- نماینده شورای اسلامی شهر
- نماینده شهرداری (معمولاً از حوزه شهرسازی یا خدمات شهری)
- مدیر یا نماینده سازمان پارک‌ها و فضای سبز
حضور این اعضا موجب می‌شود که تصمیمات کمیسیون هم بُعد حقوقی داشته باشد، هم ملاحظات شهرسازی و زیست‌محیطی را در بر بگیرد.
اعتراض به رأی کمیسیون ماده ۷
رأی کمیسیون ماده ۷ الزام‌آور است، اما در صورتی که مالک یا سازنده نسبت به تصمیم اتخاذشده اعتراض داشته باشد، امکان پیگیری قانونی فراهم است.
- در گام نخست، ظرف ۱۵ روز پس از ابلاغ رأی می‌توان درخواست تجدیدنظر در خود کمیسیون مطرح کرد.
- در صورت تأیید مجدد رأی، مالک می‌تواند به دیوان عدالت اداری شکایت کند. این شکایت باید حداکثر ظرف ۳ ماه پس از دریافت رأی ثبت شود.
- در نهایت، حتی رأی بدوی دیوان هم قابل تجدیدنظر است و مهلت ۲۰ روزه برای این اقدام در نظر گرفته شده است.
تجربه نشان داده است که رعایت مهلت‌های قانونی و ارائه مدارک کامل، شانس موفقیت در اعتراض را به‌طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
رأی کمیسیون چگونه صادر می‌شود؟
پس از بررسی‌های کارشناسی، کمیسیون یکی از تصمیم‌های زیر را اتخاذ می‌کند:
- تأیید باغ بودن ملک
- عدم شمول باغ بودن
- صدور مجوز قطع یا جابه‌جایی تعداد مشخصی از درختان
- رد درخواست مالک
این رأی به صورت کتبی به مالک ابلاغ می‌شود و ملاک عمل شهرداری در ادامه فرآیند صدور پروانه یا پایان کار قرار می‌گیرد.
معیارهای تشخیص باغ بودن
کمیسیون ماده ۷ هنگام بررسی پرونده، معیارهای مختلفی را در نظر می‌گیرد؛ از جمله:
- مساحت ملک و تراکم درختان موجود
- نوع سند مالکیت و درج عباراتی مانند باغ یا باغچه
- سوابق اداری و آرای پیشین مربوط به ملک
- تأییدیه‌های سازمان‌های ذی‌ربط مانند وزارت جهاد کشاورزی
ترکیب این عوامل در نهایت تعیین می‌کند که یک ملک باغ شناخته شود یا خیر.
مدارک موردنیاز برای طرح پرونده
برای آنکه کمیسیون بتواند وضعیت ملک را بررسی کند، مالک باید مدارکی از جمله موارد زیر را آماده کند:
- سند رسمی مالکیت
- نقشه و کروکی محل درختان
- تصاویر هوایی یا عکس‌های میدانی
- گزارش کارشناسی وضعیت درختان
- تعهدنامه کاشت نهال جایگزین (در صورت صدور مجوز قطع)
بدون این مدارک، روند رسیدگی به پرونده ناقص خواهد بود و احتمال رد درخواست وجود دارد.
جرایم قطع غیرمجاز درختان
یکی از مهم‌ترین دلایل مراجعه به کمیسیون ماده ۷، جلوگیری از جرایم سنگین ناشی از قطع درختان است. جریمه‌ها بر اساس «محیط بن» (قطر درخت در ارتفاع یک متر از سطح زمین) محاسبه می‌شوند و درختان کهنسال مشمول جرایم بسیار بیشتری هستند.
به عنوان مثال، هزینه دریافت مجوز قانونی برای قطع یک درخت با محیط بن ۱۰۰ سانتی‌متر ممکن است ۵ میلیون تومان باشد، اما در صورت قطع غیرمجاز همان درخت، جریمه چندبرابر خواهد بود. همین تفاوت نشان می‌دهد که مراجعه به کمیسیون و دریافت مجوز رسمی چقدر اهمیت دارد.
ارتباط کمیسیون ماده ۷ با پایان کار ساختمانی
پیش از صدور گواهی پایان کار، شهرداری بررسی می‌کند که رأی کمیسیون ماده ۷ رعایت شده باشد. در صورتی که مالک برخلاف رأی اقدام کرده باشد، صدور پایان کار با مشکل مواجه شده و پروژه با تأخیر یا حتی توقف روبه‌رو خواهد شد.
توصیه‌های هلدینگ پارسه برای سازندگان
بر اساس تجربه‌های متعدد در پروژه‌های ساختمانی، هلدینگ پارسه چند توصیه کلیدی برای کارفرمایان و سازندگان دارد:
- بررسی وضعیت ملک پیش از خرید یا شروع ساخت‌وساز؛ تا از باغ بودن یا نبودن آن اطمینان حاصل شود.
- مشاوره حقوقی و فنی پیش از ارائه درخواست به کمیسیون ماده ۷.
- تهیه کامل مدارک و مستندات برای جلوگیری از طولانی شدن روند رسیدگی.
- رعایت دقیق آرای کمیسیون به‌منظور تسهیل صدور پروانه و گواهی پایان کار.
جمع‌بندی
کمیسیون ماده ۷ شهرداری یکی از ارکان مهم در فرآیند ساخت‌وساز در تهران است که مستقیماً با موضوع باغات و فضای سبز ارتباط دارد. تصمیمات این کمیسیون می‌تواند مسیر پروژه‌های ساختمانی را تغییر دهد و حتی در صورت بی‌توجهی، هزینه‌های سنگینی به مالک تحمیل کند.
هلدینگ ساختمانی پارسه با تجربه گسترده در حوزه طراحی، نظارت و مدیریت پروژه‌های ساختمانی، آماده ارائه مشاوره تخصصی به کارفرمایان و مالکان برای طی صحیح فرآیندهای مربوط به کمیسیون ماده ۷ و سایر ضوابط شهرداری است.
سلام و وقت بخیر. زمینم درخت داره و می‌خوام بسازم، بدون اجازه کمیسیون ماده ۷ میتونم درخت‌ها رو قطع کنم؟
خیر، برای قطع یا جابجایی درختان حتما باید مجوز کمیسیون ماده ۷ را بگیرید. قطع غیرمجاز جریمه و مشکلات حقوقی دارد.
شهرداری به من گفته زمینم باغه، ولی من شک دارم. چطور میتونم اعتراض کنم؟
می‌توانید ظرف ۱۵ روز به رأی کمیسیون درخواست تجدیدنظر بدهید و در صورت عدم تغییر رأی، شکایت به دیوان عدالت اداری مطرح کنید.
سلام. چطوری مجوز جابجایی درخت بگیرم؟
با تکمیل فرم درخواست و ارائه مدارک مالکیت، کارشناسان بازدید می‌کنند و کمیسیون رأی می‌دهد. فقط پس از صدور رأی می‌توانید جابجایی کنید.
وقت بخیر. رأی کمیسیون رو قبول ندارم، بعدش چی کار کنم؟
ابتدا درخواست تجدیدنظر داخل کمیسیون دهید، اگر نتیجه نگرفتید، می‌توانید به دیوان عدالت اداری شکایت کنید.
با عرض سلام و خسته نباشید. به نظرتون جریمه قطع غیرمجاز درخت بیشتره یا هزینه مجوز؟
جریمه قطع غیرمجاز معمولا چند برابر هزینه مجوز است؛ گرفتن مجوز بسیار مقرون به صرفه‌تر و قانونی‌تر است
اگر بدون مجوز درخت قطع کنم، چه جریمه‌ای در انتظارمه؟
جریمه‌ها بر اساس اندازه درخت متفاوت است و ممکن است از ۵۰ میلیون تا بیش از ۲۰۰ میلیون تومان باشد
سلام. چطور بفهمم زمین من باغ حساب میشه یا نه؟
اگر زمین حداقل ۵۰۰ متر باشد و تراکم درخت‌ها معیارهای کمیسیون را داشته باشد، زمین باغ محسوب می‌شود
آیا میشه بدون مجوز درخت‌ها رو هرس کرد ؟
خیر، هر نوع دخالت مثل هرس باید با مجوز کمیسیون ماده ۷ انجام شود
سلام. ممنون از مطالب خوب شما. رأی کمیسیون ماده ۷ چقدر زمان می‌بره؟
معمولاً رأی ظرف یک ماه پس از بررسی پرونده صادر و به مالک ابلاغ می‌شود
آیا تخفیف‌هایی برای پرداخت عوارض وجود داره؟
بله، مثل ۲۰٪ تخفیف برای پرداخت نقدی و ۱۰٪ برای کاشت نهال بیشتر از حد الزامی