قوانین جدید نظام مهندسی برای صدور برگه

در سال جاری، با توجه به تحولات اقتصادی، تورم بالا، و نیاز به افزایش شفافیت در خدمات مهندسی ساختمان، سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور اقدامات مهمی در قوانین و دستورالعمل‌های مرتبط با صدور «برگه خدمات مهندسی» انجام داده است. این تغییرات، اگرچه ظاهر فنی دارند، اما مستقیما بر مالکین، سازندگان، مهندسان مشاور و پیمانکاران تأثیر می‌گذارند.

هدف این مقاله، بررسی تغییرات اخیر در سال 1404، تبیین پیامدهای آن برای روند صدور پروانه یا برگه خدمات مهندسی، و ارائه راهنمایی برای هماهنگ شدن با این قوانین است.

بخش اول: مهم‌ترین تغییرات قانونی در سال 1404

در این بخش به چند تغییر کلیدی اشاره می‌کنیم که در سال 1404 توسط سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور یا مراجع مرتبط ابلاغ شده‌اند:

1. ابلاغ تعرفه‌های جدید خدمات مهندسی

یکی از مهم‌ترین تغییرات این است که در ابتدای سال 1404، دستورالعمل جدید تعرفه خدمات مهندسی در کشور ابلاغ شد.

• در این دستورالعمل، تاکید شده است که مبنای قیمت‌گذاری خدمات مهندسی باید با در نظر گرفتن هزینه‌های واقعی ساخت و هزینه‌های مهندسی (نه صرفا تورم آماری) تعیین شود.
• هدف شفاف‌سازی و یکپارچه‌سازی هزینه‌ها در حوزه خدمات مهندسی بیان شده است.
  نتیجه برای مهندسان: احتمال افزایش حق‌الزحمه، الزام به رعایت دقیق‌تر شرح خدمات، و برای مالکین: آمادگی برای هزینه‌های خدمات مهندسی بیشتر.

2. وضعیت اصلاح قانون قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان

در گزارش‌های مرتبط ذکر شده است که فرآیند اصلاح این قانون به مراحل پایانی رسیده است. محورهای کلیدی این اصلاح­ها عبارت‌اند از:

• بازنگری در شرایط عضویت در نظام مهندسی
• تعیین دقیق حدود صلاحیت و ظرفیت مهندسان
• شفاف‌سازی منابع درآمدی سازمان‌های نظام مهندسی
• رفع تعارض منافع در انتخاب بازرسان و شوراهای انتظامی
  این اصلاحات، هرچند هنوز به‌طور کامل اجرایی نشده‌اند، نشان می‌دهند که روند صدور پروانه/برگه خدمات مهندسی ممکن است مستلزم شرایط جدیدتری شود.

3. تأثیر بر فرآیند صدور پروانه اشتغال و خدمات مهندسی

مطابق آیین‌نامه اجرایی قانون نظام مهندسی، صدور پروانه اشتغال به کار مهندسی (و به تبع آن برگه خدمات مهندسی) تابع مدارک تحصیلی، سابقه کار، آزمون، عضویت در سازمان نظام مهندسی استان و تأیید صلاحیت است. تغییرات اخیر، معنی آن این است که؛

• مهندسان باید مدارک و سوابق خود را دقیق‌تر ارزیابی و تکمیل کنند.
• برای مالکین و پیمانکاران، همکاری با مهندسان دارای صلاحیت به‌روز بیش از پیش اهمیت می‌یابد.
• فرآیند صدور خدمات مهندسی ممکن است شامل مراحل الکترونیکی بیشتر، الزامات مالیاتی یا سامانه‌ای جدید شود. (به‌عنوان مثال، سامانه‌هایی مانند سپامک برای صدور پروانه اشتغال به کار مهندسین در نظر گرفته شده‌اند)

4. افزایش ظرفیت اشتغال طراحی و نظارت

بر اساس گزارش‌ها، ظرفیت اشتغال برای نظارت و طراحی مهندسان (سال 1404) نیز بازبینی شده است. به‌عنوان مثال، مهندسان برای افزایش پایه یا دریافت صلاحیت گسترده‌تر باید الزامات جدید را رعایت کنند. این امر برای شرکت‌های مهندسی و دفاتر فنی اهمیت دارد چون احتمال دارد «شرایط مهندس ناظر یا طراح» برای پروژه‌ها تغییر کند و استانداردهای بالاتری لحاظ شود.

بخش دوم: تأثیر این تغییرات بر روند صدور برگه و خدمات مهندسی

با توجه به تغییرات بالا، در این بخش به پیامدهای عملی برای سه گروه اصلی می‌پردازیم: مالکین، مهندسان/مشاوران، و شرکت‌های ساختمانی.

1. برای مالکین (حقیقی و حقوقی)

• هنگام عقد قرارداد با مهندس یا شرکت مهندسی، حتماً از «تعرفه خدمات مهندسی سال 1404» اطلاع یابید. احتمال دارد مبلغ حق‌الزحمه افزایش یافته باشد.
• مطمئن شوید مهندس یا دفتر مهندسی منتخب دارای پروانه اشتغال معتبر است و سوابق لازم را دارد (مدرک تحصیلی، عضویت در نظام مهندسی استان، سابقه کار).
• توجه کنید که الزامات قانونی برای صدور پروانه ساختمان و پایان کار ممکن است سخت‌تر شود؛ بنابراین هماهنگی زودهنگام با مهندس ناظر ضروری است.
• در قرارداد مهندسی، عرصه خدمات دقیقاً تعریف شود: طراحی، نظارت، اجرا، … همچنین تعیین مواد پرداخت، زمانبندی، ضمانت اجرای خدمات مهندسی.

2. برای مهندسان و دفاتر مهندسی

• حتماً تعرفه جدید را مطالعه کرده و خدمات خود را بر مبنای آن تنظیم نمایید. الزام هست که هزینه‌های واقعی، شرح خدمات و شرایط قرارداد با مالکین روشن باشد.
• مدارک و سابقه خود را بروز کنید: شرکت در دوره‌های آموزشی جدید، عضویت در سامانه‌های مرتبط، ارتقاء پایه یا صلاحیت در صورت لزوم.
• قراردادها را بازبینی نمایید تا مطابق با شرایط جدید قانون و آیین‌نامه باشید (مثلاً حدود صلاحیت، ظرفیت اشتغال، تضمین کیفیت).
• در تبلیغات و وبسایت خود، تأکید بر رعایت مقررات جدید، پروانه معتبر، شفافیت تعرفه و سابقه کاری داشته باشید.

3. برای شرکت‌های ساختمانی و هلدینگ‌ها

• در انتخاب مهندس یا مشاور، علاوه بر توان فنی، مطمئن شوید که شرایط قانونی جدید را نیز رعایت می‌کنند؛ این امر می‌تواند ریسک‌های حقوقی پروژه را کاهش دهد.
• فرآیند صدور برگه خدمات مهندسی، توافق با مهندس، صدور پروانه ساختمان را در برنامه پروژه پیش‌بینی کنید و زمانبندی را با توجه به تغییرات قانون تنظیم نمایید.
• با تیم فنی (طراحان، نظارت، اجرا) هماهنگ شوید تا بدانند که تعرفه‌ها، شرایط خدمات مهندسی، الزامات گزارش‌دهی مطابق با قانون جدید هستند.
• محتوا و وب‌سایت شرکت خود را با انتشار مقاله‌هایی همچون این مقاله، بروز نگه دارید تا موقعیت سئوی سایت شرکت تقویت شود و مخاطبان (مالکین، پیمانکاران) را آگاه سازید.

بخش سوم: راهنمای گام به گام برای هماهنگ شدن با قوانین جدید

در این بخش، یک چک‌لیست عملی برای مخاطبان تهیه کرده‌ایم تا فرآیند هماهنگ شدن با تغییرات قانونی را گام به گام طی کنند:

1. مطالعه و بروز‌رسانی اطلاعات قانونی

   • تعرفه خدمات مهندسی سال 1404 را از وب‌سایت سازمان نظام مهندسی استان خود یا نهاد ذی‌صلاح دریافت کنید.
   • از آخرین وضعیت «اصلاح قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان» مطلع شوید تا تغییرات احتمالی آینده را پیش‌بینی نمایید.

2. بررسی و ارتقاء صلاحیت مهندس یا دفتر مهندسی

   • بررسی کنید آیا مهندس دارای پروانه اشتغال معتبر و مطابق با رشته مورد پروژه است؟
   • سابقه کاری و پورتفولیوی مهندس را بررسی کنید و اطمینان یابید که توانایی پاسخگویی به پروژه را دارد.
   • برای مهندسانی که خدمات طراحی، نظارت یا اجرا ارائه می‌دهند: مدارک تحصیلی، دوره‌های آموزشی، ارتقاء پایه را جمع‌آوری نمایید.

3. تنظیم قرارداد خدمات مهندسی مطابق با تعرفه و قانون

   • در قرارداد، خدمات دقیق (طراحی، محاسبه، نظارت، اجرا) را با حدود زمانی، هزینه، تعهدات طرفین درج نمایید.
   • هزینه مهندسی را مطابق تعرفه قانونی تنظیم نمایید و در قرارداد قید شود «مطابق تعرفه ابلاغی سال 1404».
   • بند حل اختلاف، ضمانت نامه خدمات مهندسی یا بیمه مهندسی (در صورت نیاز) را پیش‌بینی نمایید.

4. روند صدور برگه خدمات مهندسی / پروانه ساختمان

   • مهندس و مالک با شهرداری، سازمان نظام مهندسی استان، سامانه‌های مربوط هماهنگ شوند. معمولاً مهندس باید امضا، مهر، پروانه اشتغال را ارائه دهد.
   • کلیه مدارک لازم (مدرک تحصیلی، سابقه کار، عضویت، کد اقتصادی، پرداخت مالیات، بیمه) باید آماده باشند.
   • مالک باید اطمینان یابد که خدمات مهندس مطابق با قانون انجام شده، چون در پایان کار یا انتقال مالک ممکن است بازبینی انجام شود.

5. پس از صدور، نظارت و مستندسازی

   • مالک و مهندس گزارش‌های عملکرد را نگهداری کنند، چون سازمان نظام مهندسی استان می‌تواند بررسی کند.
   • به‌روزرسانی مستندات، اصلاح نقشه‌ها یا تغییرات احتمالی به‌موقع گزارش شود تا تخلف نشود.
   • در پایان پروژه، تأیید ناظر و صدور پایان کار مطابق مقررات انجام شود.

تغییرات قانونی سال 1404 در حوزه خدمات مهندسی ساختمان، نشان‌دهنده رویکرد جدیدی است که بر شفافیت، افزایش کیفیت خدمات مهندسی، و تطابق با شرایط واقعی ساخت‌وساز تأکید دارد.

اگر قصد دارید پروژه‌ خود را مطابق با قوانین جدید نظام مهندسی سال ۱۴۰۴ پیش ببرید، تیم تخصصی هلدینگ ساختمانی پارسه در کنار شماست.

از مشاوره مهندسی ساختمان تا اخذ جواز ساخت و طراحی فنی پروژه، تمامی مراحل با نظارت مهندسان دارای پروانه اشتغال و تجربه اجرایی انجام می‌شود.

برای آشنایی بیشتر با خدمات ما و دریافت مشاوره تخصصی، به صفحه خدمات مهندسی و اخذ جواز ساخت مراجعه کنید.