چه زمانی باید مجری ذیصلاح استخدام کنیم؟
چه زمانی باید مجری ذیصلاح استخدام کنیم؟
در ساخت‌وسازهای شهری، علاوه بر مهندسین طراح و ناظر، حضور فرد یا شرکت مجری ذیصلاح نیز در پروژه‌ها الزامی است. اما این الزام در چه شرایطی اعمال می‌شود؟ چه پروژه‌هایی نیاز به مجری دارند و چه پروژه‌هایی مشمول این قانون نیستند؟ در ادامه به صورت کامل به این سؤالات پاسخ خواهیم داد.
مجری ذیصلاح کیست؟
مجری ذیصلاح، شخص حقیقی یا حقوقی است که دارای پروانه اشتغال اجرا معتبر از سازمان نظام مهندسی بوده و صلاحیت اجرای پروژه‌های ساختمانی را دارد. بر خلاف سازنده عادی، مجری ذیصلاح مسئول اجرای اصولی و قانونی ساختمان بر اساس نقشه‌ها و استانداردها است.
وظایف اصلی مجری ذیصلاح:
- اجرای دقیق نقشه‌های مصوب معماری، سازه، برق و مکانیک
- نظارت بر رعایت مقررات ملی ساختمان
- استفاده از نیروی انسانی و مصالح استاندارد
- همکاری با ناظرین و مالک در فرآیند اجرا
- ثبت گزارشات اجرایی برای ارائه به ناظر و شهرداری
- پاسخگویی حقوقی در صورت بروز حادثه یا تخلف اجرایی
موارد الزام به استخدام مجری ذیصلاح (بر اساس مقررات ملی ساختمان):
- تمام ساختمان‌ها در تهران
طبق رویه سازمان نظام مهندسی استان تهران، برای ارجاع ناظر، معرفی مجری ذیصلاح الزامی است؛ حتی برای ساختمان‌های گروه الف
- ساختمان‌های گروه ب، ج و د طبق مبحث دوم مقررات ملی ساختمان – ویرایش ۱۴۰۱
در این ساختمان‌ها مجری ذیصلاح قانوناً الزامی است..
- مالکین حقوقی (شرکت‌ها، نهادها و …)
اگر مالک پروژه شخص حقوقی باشد، الزام به معرفی مجری ذیصلاح وجود دارد.
- پروژه‌های با کاربری عمومی یا تجاری
مثل: مجتمع‌های تجاری، مطب، فروشگاه، آموزشگاه و… حضور مجری الزامی است.
- درخواست رسمی از شهرداری یا سازمان نظام مهندسی
در پروژه‌های خاص (زمین‌های پرتراکم، دارای شیب زیاد، مناطق حساس و…) این نهادها می‌توانند الزام به مجری را تعیین کنند.
نکات مهم:
- حکم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری:
الزام به مجری برای همه ساختمان‌ها (حتی گروه الف) در برخی شهرها اعمال شده است
- اختلاف‌نظر شهرداری و نظام مهندسی تهران:
شهرداری گاهی خارج از سیستم ارجاع نظام مهندسی، برگه نظارت ثبت می‌کند. با این حال، در عمل بدون مجری، دریافت ناظر یا پروانه در تهران خلاف قانون میباشد .
توصیه کاربردی:
پیش از شروع پروژه، حتماً ضوابط محلی شهرداری و نظام مهندسی استان محل پروژه را بررسی کنید.
چه زمانی نیازی به مجری ذیصلاح نداریم؟
درحال حاضر تمام گروههای ساختمانی الزام به وجود مجری ذیصلاح دارند.
- ساختمان‌های روستایی خارج از محدوده شهری
این پروژه‌ها معمولاً تحت نظارت دهیاری یا بنیاد مسکن قرار دارند و الزام به مجری ندارند
نکات مهم تکمیلی
اگرچه در برخی موارد مجری الزامی نیست، توصیه اکید می‌شود حتی در پروژه‌های کوچک شهری، از خدمات مجری ذی صلاح استفاده شود برای: تضمین کیفیت، کاهش ریسک حقوقی، تسهیل در اخذ پایان‌کار و بیمه،
در کلان‌شهرهایی مانند تهران، حتی پروژه‌های کوچک نیز ممکن است در عمل بدون مجری نتوانند مراحل قانونی را طی کنند.
استخدام مجری ذی صلاح چه مزایایی دارد؟
- کاهش احتمال بروز خطاهای اجرایی
- جلوگیری از تعلیق یا تأخیر در صدور پایان‌کار
- افزایش ارزش ملک به دلیل کیفیت اجرا
- همکاری حرفه‌ای با ناظرین و تسریع در فرآیندهای قانونی
- پوشش بیمه‌ای و حقوقی برای مالک و عوامل اجرا
نویسنده: تیم محتوای هلدینگ ساختمانی پارسه
با بیش از 10 سال تجربه در طراحی، نظارت و خدمات مهندسی ساختمان در تهران و سایر شهرها.
آیا مالک میتواند خودش مجری باشد؟
بله، اما فقط در شرایط خاص:
- برای پروژه‌های کوچک (مثلاً گروه الف) در برخی شهرها
- با امضای تعهدنامه رسمی در نظام مهندسی و تأیید شهرداری
- در پروژه‌های بزرگ یا تجاری و در کلان‌شهرها، مالک مجری نیست و باید مجری دارای صلاحیت معرفی شود.
آیا بدون مجری می‌توان پایان‌کار گرفت؟
خیر، اگر پروژه مشمول مجری باشد:
بدون برگه مجری ذیصلاح، امکان صدور شناسنامه فنی و ملکی وجود ندارد و در نتیجه، پایان‌کار هم صادر نمی‌شود، این موضوع در تهران و بسیاری از شهرهای بزرگ به‌شدت پیگیری می‌شود
سلام.ممنونم بابت اطلاعاتی که در اختیارمون گذاشتید.
اگه مجری ذیصلاح ما شرکت حقوقی باشه باید سرپرست کارگاه هم انتخاب کنیم؟
باتوجه به اینکه مجری نقش اجرای درست سازه را بر عهده دارد باید بر اجرای کار نظارت مستمر داشته و نماینده شرکت حقوقی در محل پروژه حضور دائم داشته باشد و میتواند در قالب سرپرست کارگاه نیز وظیفه خود را انجام دهد